نگاه مستقل به واقعه عاشورا:

نگاهی اجمالی به تحقیقات انجام شده در زمینه واقعه عاشورا نشان می دهد که عمدة

دیدگاههای محققین بصورت مستقل یکی از جنبه های واقعه را بررسی نموده است، و یا واقعه عاشورا به عنوان یک پدیدة مستقل در دین دیده شده است. بطوری که بسیاری با نوشتن مقاتل بر بعد عاطفی تاکید کردند و برخی با تحلیل تاریخی آن به برداشت های سیاسی خاصی دست یافته اند و در آخر نیز دریافت های عرفانی حجم دیگری از این تحقیقات را به خود اختصاص داده اند. این نگاه باعث شده تا یک پدیدة دینی بجای همة دین بنشیند و اگر هم بر احساسی کردن آن پافشاری کنیم خواهیم دید که چیزی از پیام دین دستگیر ما نخواهد شد.

غالب شدن یک دیدگاه باعث می شود از سایر برداشتها غفلت شودو پیام دین یک جانبه به نسلهای آینده انتقال یابد. اینکه برخی از روشنفکران، ورود عرفان به سیاست را حایز نمی دانند دقیقاً به همین امر توجه داشته اند که در صورت قرارگیری یک تجربه عرفانی به عنوان آموزه غالب دینی بیم آن می رود هر کس با هر عنوانی که صاحب تجربه دینی باشد خواستار تغییر و تحول در عرصه سیاست گردد و به اندازه قدرت خود مردم را  به سمت خود متمایل سازد و نگاه خود را عام و فراگیر کند و فهم خود را عین  دین  بداند...       

 نگاه  ترکیبی:                                                             

  ـ مراد از نگاه ترکیبی آن است که پیام عاشورا در راستای تکمیل سایر پیام ها و آموزشهای دین قرار گیرد. بدین معنا اگر دین متولی رساندن سه پیام در سه سطح عمل دینی، معرفت دینی‌ و تجربه دینی باشد، پیام عاشورا فقط به ظاهر شدن یک حقیقت دین یعنی عرفان حماسی آن می شود. این بدان معنا نیست که پیام عاشورا از سایر آموز های دینی بی بهره است بلکه علاوه برداشتن آن پیامها موظف به ظاهر کردن مرحله آخر دینداری یعنی قربانی کردن حقیقی در مقابل حق است. لازم به ذکر است که در مراحل اول و دوم دینداری آموزشهای رسول مکرم اسلام و علی (ع) در دو سطح عمل و عقلانیت دینی تکمیل شده است که با حادثه عاشورا جنبه سوم آموزشهای دین نیز تحقق یافت و دین موفق و سربلند از همة آموزشهای خود بیرون آمد پس از آن انتقال این آموزشها به جامعه دینی است که در مرحله اول توسط سایر پیشوایان به تمامه صورت گرفت و در دیگر مراحل تا به امروز توسط پیروان صادق آن بزرگان در حال گسترش است